Asielopvang

Het college van burgemeester en wethouders wil een eerlijke bijdrage leveren aan de Spreidingswet. Oktober 2024 is daarom besloten 81 asielzoekers op te vangen voor maximaal 13 maanden. Op basis van dit aantal kan het COA een kleinschalige opvanglocatie realiseren. Het college heeft daar nu een besluit over genomen. Als locatie is het grasland aan de Handelsweg en Nijverheidsweg op bedrijventerrein de Smokkelhoek aangewezen. Op kleinschalige locaties wonen bewoners zelfstandiger dan in een asielzoekerscentrum. Er is geen blauwdruk voor kleinschalige opvang, het is altijd maatwerk. Hierin gaan we samen met het COA uitvinden wat werkt en haalbaar is.

In Nederland is een groot tekort aan opvangplekken. Ook op korte termijn zijn dringend opvangplekken nodig. Daarom heeft de Rijksoverheid gemeenten gevraagd om naast duurzame opvang ook tijdelijke opvangplekken te realiseren. Gemeente Kapelle kan met de plannen voor de tijdelijke opvang van 81 asielzoekers voor maximaal 13 maanden meehelpen aan een oplossing voor de landelijke opgave. Hiermee voldoen we aan de vastgestelde opgave uit de Spreidingswet. Daarnaast vinden wij het belangrijk om de andere Zeeuwse gemeenten te steunen; elke gemeente draagt op haar eigen manier bij.

Het COA bepaalt wie er in de nieuwe noodopvang gaan wonen. We maken afspraken met het COA, zodat in onze opvang een goede afspiegeling komt van vluchtelingen aan wie het COA opvang biedt. 

Op kleinschalige opvanglocaties wonen de mensen zelfstandiger dan bij gewone opvanglocaties. Het COA selecteert de bewoners voor kleinschalige locaties, zij moeten namelijk zelfredzaam zijn. In praktijk betekent dit dat veel vluchtelingen die hier opgevangen worden al langer in Nederland zijn, en dus al verder in het proces zitten. Zij hebben een BSN-nummer gekregen en zijn al meer gewend aan het leven in Nederland. Tot slot mogen deze mensen werken en gaan kinderen naar school. 

Volgens het COA komen de meeste asielzoekers die in Nederland zijn uit Syrië, Turkije, Irak, Eritrea, Somalië en Jemen. Kijk voor actuele cijfers over de meest voorkomende nationaliteiten in opvanglocaties op de website van het COA.

De exacte openingsdatum is nog niet bekend, daarvoor is nog te veel onbekend. Volgens de Spreidingswet moesten we de locatie vóór 1 juli 2025 openen. Deze termijn van 1 juli 2025 was niet haalbaar. Een zorgvuldig proces had de voorkeur boven het behalen van de termijn van 1 juli 2025. Nu het college van burgemeester en wethouders een definitief besluit heeft genomen, kan het COA een omgevingsvergunning aanvragen. Deze aanvraag is inmiddels ingediend en wordt getoetst aan de geldende regelgeving. Pas als het COA een omgevingsvergunning heeft, kunnen zij starten met de werkzaamheden. Wanneer dit zo ver is informeren wij u over de voortgang en de planning via deze webpagina.

Gemeente Kapelle wil maximaal 13 maanden asielzoekers opvangen. De termijn gaat in wanneer de opvang ook daadwerkelijk open is en er asielzoekers wonen. 

De tijdelijke opvang van asielzoekers op de locatie Handelsweg/Nijverheidsweg duurt maximaal 13 maanden, te rekenen vanaf de dag dat de eerste asielzoeker wordt opgevangen. De termijn van 13 maanden wordt niet verlengd. 

Het college van burgemeester en wethouders heeft eerst een voorlopig besluit genomen. De gemeenteraad, inwoners en ondernemers zijn bij dit proces betrokken. De gemeenteraad is gevraagd om extra geld beschikbaar te stellen voor aanvullende preventieve veiligheidsmaatregelen. Het college heeft de afspraken met het COA vastgelegd in een ‘bestuursovereenkomst’. De gemeenteraad is gevraagd om hun wensen en bedenkingen over het afsluiten van deze overeenkomst aan het college bekend te maken. Daarna heeft het college een definitieve keuze gemaakt. Inmiddels heeft het COA de benodigde (omgevings)vergunningen aangevraagd.

Bekendmaking en onderzoek

De locatie hebben we zo snel als mogelijk bekend gemaakt. In november 2024 hebben we informatie gedeeld over onze plannen en daarbij aangegeven dat we onderzoek moesten doen naar de locatie. We hebben samen met het COA onderzoek gedaan naar de mogelijkheden waar we de opvang het beste konden realiseren. Uit dit onderzoek bleek één locatie het meest haalbaar.

Samenwerking met grondeigenaar en COA

De eigenaar van de locatie en het COA zijn daarna in gesprek gegaan en zij hebben eind februari 2025 concrete afspraken kunnen maken. Op 15 april heeft het COA laten weten dat de plannen ook financieel haalbaar waren. Daarna hebben wij zo snel mogelijk het besluit genomen en openbaar gemaakt. 

Communicatie met omwonenden en inwoners

We vonden het erg belangrijk dat de direct omwonenden en ondernemers rondom de locatie dit nieuws als eerste hoorden. Daarom zijn we bij hen persoonlijk langsgegaan om het nieuws te vertellen. Alle andere inwoners hebben we geïnformeerd per brief en/of via onze gebruikelijke kanalen. 

Informatieavonden en besluitvorming

Op 19 en 22 mei vonden er informatieavonden plaats voor inwoners en ondernemers. Op 27 mei kon de gemeenteraad haar wensen en bedenkingen kenbaar maken over de bestuursovereenkomst die de gemeente aangaat met het COA. En op 1 juli 2025 heeft het college van burgemeester en wethouders de locatie van de kleinschalige noodopvang definitief besloten. 

Met uw vragen of opmerkingen kunt u bij ons terecht per brief, per mail via gemeente@kapelle.nl of bel naar 14 0113. Daarnaast kunt u ook een afspraak maken voor een persoonlijk gesprek.

Tot slot kunt u tijdens gemeenteraadsvergaderingen gebruik maken van uw spreekrecht. Hier zitten spelregels aan verbonden en u moet dit op tijd kenbaar maken. Meer informatie vindt u op de pagina spreekrecht.

Dit kan pas als er een omgevingsvergunning verleend wordt voor het realiseren van de opvanglocatie. Hiertegen kan bezwaar en vervolgens beroep en hoger beroep ingesteld worden. 

Tegen de andere besluiten van het college van burgemeester en wethouders en/ of van de gemeenteraad kunt u geen bezwaar indienen. Meer informatie vindt u op www.kapelle.nl/bezwaar-maken.

In het lopende proces ontstaat steeds nieuwe of actuelere informatie. Wij blijven deze website bijwerken zodat u beschikking heeft over de meest actuele en volledige informatie. De direct omgeving informeren we na iedere processtap per brief. Alle andere inwoners houden we op de hoogte via onze gebruikelijke kanalen zoals de Scheldepost en deze webpagina.

Als gemeente willen we een eerlijke bijdrage leveren aan de landelijke opgave. De Spreidingswet helpt bij het maken van een evenwichtige verdeling, daarin hebben we als gemeente gewoonweg een wettelijke taak. Maar daarnaast vinden we het ook belangrijk om de andere Zeeuwse gemeenten te steunen; elke gemeente pakt haar verantwoordelijkheid. Dit deden we al vóór de inwerkingtreding van de Spreidingswet en dat blijven we ook doen. Daarbij gaan we uit van de op dit moment geldende wet- en regelgeving en de gemaakte Zeeuwse afspraken. 

In Zeeland hebben we afgesproken dat iedere gemeente op haar eigen manier bijdraagt aan de opvangopgaven. Dat betekent niet dat iedere gemeente ook opvang voor asielzoekers moet realiseren. De bijdragen van andere Zeeuwse gemeenten is vastgelegd in het Verdeelbesluit Zeeland 2024. Meer informatie over het Verdeelbesluit vindt u op de website van De Rijksoverheid.

De kosten voor het realiseren van de opvanglocatie betaalt het COA. Ook de onvoorziene kosten zoals jeugdhulp en aanpassingen aan de openbare ruimte komen voor rekening van het COA. Hierover zijn afspraken gemaakt in de bestuursovereenkomst. De gemeenteraad is gevraagd € 30.000,- beschikbaar te stellen voor de extra preventieve inzet van een beveiligingsbedrijf. Op 24 juni 2025 heeft de raad besloten om dit geld beschikbaar te stellen.

Het college van burgemeester en wethouders heeft dit besluit genomen nadat er samen met het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) onderzoek is gedaan naar de mogelijkheden voor de opvang. In dit onderzoek is niet alleen gekeken naar welke gronden en locaties beschikbaar zijn, maar ook naar de omgeving, voorzieningen, toekomstige plannen en wat het COA van de locatie vindt. De locatie is geschikt voor de tijdelijke kleinschalige opvang van 81 asielzoekers en beschikbaar voor de periode van maximaal 13 maanden. De locatie ligt dichtbij voorzieningen zoals supermarkten, scholen en het station. Een goede bereikbaarheid is belangrijk omdat de asielzoekers regelmatig naar het Asielzoekerscentrum (AZC) in bijvoorbeeld Goes, Immigratie en Naturalisatiedienst (IND) of andere COA-locaties zullen moeten reizen. De tijdelijke opvang staat op deze locatie toekomstige ontwikkelingen niet in de weg. Omdat het een braakliggend stuk grond is, kan het COA de locatie relatief snel gereed maken. En tot slot was de mogelijkheid om een stroomaansluiting te krijgen erg belangrijk in de afweging.

Het vinden van een geschikte locatie was erg lastig. Als gemeente hebben we grondig onderzoek gedaan naar diverse locaties. Dit locatieonderzoek is ook gehanteerd tijdens de zoektocht naar een opvanglocatie voor Oekraïense vluchtelingen. In onze gemeente hebben we te maken met spuitzones, grond die al bestemd is voor toekomstige ontwikkelingen en grond waar geen stroomaansluiting mogelijk is. Of soms is een locatie te ver weg van voorzieningen. Sommige locaties die tijdens de informatieavonden zijn genoemd zijn niet in het beheer van de gemeente, het is dan aan de eigenaar om medewerking te verlenen. Indien dit niet het geval is, valt een locatie direct af. Uiteindelijk bleek de locatie aan de Handelsweg/Nijverheidsweg het meest haalbaar en snelst beschikbaar. Naast de ruimtelijke beperkingen is het altijd lastig om een locatie te vinden waar iedereen zich in kan vinden. 

Er is onderzoek gedaan naar mogelijke locaties voor de opvang. In dit onderzoek is niet alleen gekeken naar welke gronden en locaties beschikbaar zijn, maar ook naar de omgeving, voorzieningen, toekomstige plannen en wat het COA van de locatie vindt. Het Cederhof is geen geschikte locatie, omdat de eigenaar van het pand heeft aangegeven dat de staat van het pand sterk verouderd is. Daardoor is nieuw gebruik niet verantwoord. Ook zijn er woningbouwplannen voor deze locatie voorzien.

Tijdens de informatieavonden zijn schetsontwerpen van de opvanglocatie gedeeld. Daarop hebben wij veel input mogen ontvangen. Deze input wordt meegewogen in het ontwerp.

De stroom is afkomstig van de eigenaar van de grond.

Een veilige verkeerssituatie voor alle weggebruikers op het bedrijventerrein vinden wij van groot belang. Een verkeersdeskundige heeft naar de huidige situatie gekeken. Vanuit het COA krijgen de bewoners uitgebreide voorlichting over de route(s) en over de verkeersregels die gelden. 

In Kapelle betreft het een kleinschalige opvanglocatie. Kleinschalige locaties zijn locaties tot 100 bewoners. Dat betekent dat het COA daar werkt met een ambulant team. Dat team is gemiddeld 6 uur per dag op locatie en werkt vanuit een nabijgelegen moederlocatie (Goes, Vlissingen, Terneuzen of Middelburg). Daarnaast is het COA 24 uur per dag telefonisch bereikbaar. Ook wordt er door zowel het COA als de gemeente preventief aanvullende beveiliging in en rond de opvanglocatie voor in ieder geval de eerste twee maanden ingezet.

De gemeente is verantwoordelijk voor de veiligheid buiten het terrein van de opvanglocatie. Hiervoor hebben we een conceptveiligheidsplan opgesteld. Binnenkort delen we veiligheidsplan via deze webpagina. Voor de veiligheid binnen de opvanglocatie is het COA verantwoordelijk. Hierover blijven de gemeente en het COA in gesprek.

Om opvanglocaties veilig en leefbaar te houden, heeft het COA huisregels die asielzoekers in iedere opvang moeten naleven. Laten zij hun medebewoners of COA-medewerkers niet in hun waarde of overtreden ze op een andere manier de huisregels? Dan treft het COA samen met hun partners maatregelen. Het COA kan bijvoorbeeld een bewoner na een incident overplaatsen naar een andere opvanglocatie. 

Er wordt geen geuroverlast verwacht. Er zou alleen sprake kunnen zijn van kookgeuren, maar dat is bij de noodopvang niet anders dan in een woonwijk. Het COA draagt samen met haar bewoners zorg voor een schone ruimte en terrein. Dit is onder andere onderdeel van de dagbesteding van de bewoners.

Verantwoordelijkheden COA en de gemeente

Het COA is verantwoordelijk voor het veilig wonen op de noodopvang. Op kleinschalige locaties wonen bewoners zelfstandiger dan op een AZC. Er is namelijk geen vaste begeleiding aanwezig. En de bewoners gaan voor bijvoorbeeld een doktersbezoek, taallessen of recreatie naar de hoofdlocatie. Het COA selecteert daarom de bewoners voor kleinschalige locaties. Zij moeten zelfredzaam zijn en passen bij de opvang. De gemeente is verantwoordelijk voor de veiligheid en leefbaarheid buiten de opvanglocatie. 

Plan voor veiligheid en leefbaarheid

Goede veiligheid en leefbaarheid op en rond de opvanglocatie vinden we van groot belang. Er is geen blauwdruk voor kleinschalige opvang, het is altijd maatwerk. We verwachten en vertrouwen erop dat juist een kleinschalige locatie passend is bij onze gemeente. En dat de opvang daarom goed zal verlopen. Om hier zeker van te zijn nemen we de nodige maatregelen. Samen met het COA zijn we hierover in overleg en onze afspraken leggen we vast in een ‘veiligheid- en leefbaarheidsplan’. Dit plan is openbaar en vindt u terug op deze pagina.

De gemeente is verantwoordelijk voor de veiligheid buiten het terrein van de opvanglocatie. In ieder geval de eerste twee maanden zet de gemeente preventief 24 uur per dag beveiliging in. Hiervoor wordt een beveiligingsbedrijf ingehuurd. De gemeenteraad heeft op 24 juni 2025 besloten dat zij hiervoor geld beschikbaar stelt. Ook de politie en de boa’s worden deze periode extra ingezet. De gemeente maakt een Veiligheid- en Leefbaarheidsplan, wat onderdeel uitmaakt van de bestuursovereenkomst met het COA. 

De Veiligheidsregio Zeeland (VRZ) heeft over de externe veiligheidsrisico’s geadviseerd. Er zijn aandachtpunten met betrekking tot brandveiligheid en externe veiligheid. Maar gelet op de tijdelijkheid van de opvang blijkt uit het advies van de VRZ dat de locatie geschikt is. 

Ja, de ondernemers kunnen hun bedrijfsvoering continueren binnen de regels die op dit moment al voor hun gelden. De komst van de noodopvang verandert dit niet.

We evalueren de extra inzet van beveiliging in de eerste twee maanden. Als uit die evaluatie blijkt dat het noodzakelijk is de beveiligingsmaatregelen te verlengen, wordt de gemeenteraad gevraagd hiervoor geld beschikbaar te stellen. 

Het schoonhouden van het terrein is een verantwoordelijkheid van het COA en de bewoners. Dit is onderdeel van hun dagbesteding. Als er klachten zijn, is melden mogelijk bij het COA.

Het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) zorgt voor de opvang van asielzoekers in Nederland tijdens de asielprocedure. Dit houdt in dat het COA zorgt voor huisvesting vanaf het moment dat de asielzoeker zich heeft gemeld en asiel heeft aangevraagd in Nederland. Tot aan het moment dat de asielzoeker Nederland moet verlaten of een verblijfsvergunning krijgt, is het COA volgens internationale verdragen en landelijke wetgeving verplicht om deze vluchtelingen op te vangen. Kijk voor meer informatie op de website van het COA.

Vluchtelingen zijn mensen die wegens oorlog of andere redenen vrezen voor hun leven en asiel aanvragen in ons land. Vluchtelingen die asiel aanvragen heten asielzoekers. Zij worden tijdens de behandeling van hun asielaanvraag opgevangen in asielzoekerscentra (AZC’s). Zodra zij een verblijfstatus krijgen in Nederland worden ze statushouders genoemd. Vanaf dat moment hebben ze ook recht op een woning in Nederland. Omdat de instroom van asielzoekers nu erg hoog is en de doorstroom van statushouders laag is, heeft het COA te weinig opvangcapaciteit. Om iedereen op te kunnen vangen, zijn daarom extra opvanglocaties nodig: de tijdelijke noodopvang. 

Een AZC is een structurele opvanglocatie die is bedoeld voor het langdurige verblijf van asielzoekers die wachten op hun asielprocedure. Noodopvang zoals de bedoeling is in de gemeente Kapelle, is een tijdelijke maatregel die wordt ingezet bij een hoge instroom van asielzoekers. Noodopvang betekent dat het tijdelijke opvang is. De locaties hebben minder voorzieningen dan gewone opvanglocaties. Daarom wonen vluchtelingen er zo kort mogelijk. Daarna gaan zij meestal naar een asielzoekerscentrum waar zij langer kunnen blijven. De noodopvanglocatie in Kapelle blijft maximaal 13 maanden open. 

Onze gemeente heeft er straks 81 nieuwe inwoners bij. Deze nieuwe inwoners kunt u tijdens uw dagelijkse bezigheden tegenkomen. Als ondernemer heeft u mogelijk nieuwe klanten of potentiële nieuwe medewerkers. 

De instroom is leidend. Het COA vangt op wie er op het moment dat een opvang open is, in Nederland aankomt. 

Op dit moment heeft het COA ca 75.000 mensen in opvang, waarvan ca. 37.000 alleengaande mannen, ca. 6.000 alleengaande vrouwen, ca. 26.000 mensen in gezinsverband (onder wie 11.000 kinderen) en ca. 5.000 alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv). De groep in Kapelle zal hier een afspiegeling van zijn, met uitzondering van de alleenstaande minderjarige vreemdelingen. Wel wordt er geselecteerd op zelfredzame bewoners. Omdat er in Kapelle sprake zal zijn van een tijdige kleinschalige opvanglocatie. De criteria voor zelfredzaamheid zijn:

• Zelfzorg
• Dagstructuur
• Sociaal netwerk
• Persoonlijk welbevinden
• Externe contacten
• Toekomstplanning

De bewoners blijven zo lang mogelijk op dezelfde locatie. Soms kan het COA doorstroom naar bijvoorbeeld een andere locatie niet voorkomen. 

De bewoners komen uit verschillende landen en komen met name uit Syrië, Eritra, Turkije, Somalië en Algerije. 

Alle vluchtelingen die Nederland binnenkomen, moeten eerst langs de AVIM en de IND. Die checken hun identiteit en registreren hen. De AVIM is de Afdeling Vreemdelingenpolitie, Identificatie en Mensenhandel. De IND is de Immigratie- en Naturalisatiedienst. Indien nodig, doet de Koninklijke Marechaussee extra onderzoek naar hun documenten en achtergrond. Daarnaast krijgen de vluchtelingen een medische intake en zo nodig een tbc-controle.

Op de locatie zijn geen tolken aanwezig. In de kleinschalige opvanglocatie in Kapelle wordt er ingezet op zelfredzame bewoners. Deze bewoners zijn vaak al iets langere tijd in Nederland. Vaak is er daardoor wel iemand van de eigen bevolkingsgroep die Engels of Nederlands spreekt en kan helpen met vertalen. Verder communiceren ze via google translate of via tolkentelefoons. 

De mensen die in de noodopvang wonen, mogen zich vrij bewegen, net als Nederlanders. Ze mogen dus buiten wandelen, fietsen, reizen etc. Wel moeten volwassen bewoners zich elke week melden. Ook moeten ze zich houden aan de huisregels van het COA. En ze krijgen uitleg over hun rechten en plichten, en over hoe we in Nederland met elkaar omgaan. 

De bewoners moeten zelf koken. Ze moeten dus ook zelf boodschappen doen bij winkels in de buurt. Ze moeten hun verblijfsruimte zelf schoonhouden. De kinderen gaan naar school en gaan sporten. Daarnaast hebben de bewoners gesprekken met bijvoorbeeld de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en VluchtelingenWerk. Ook volgen de bewoners speciale programma’s om zich voor te bereiden op hun toekomst. Dat kan op de locatie zelf zijn of daarbuiten. Sommige bewoners doen vrijwilligerswerk of betaald werk. Dat laatste kan alleen onder bepaalde voorwaarden, hierover leest u verderop meer. Daarnaast werkt het COA samen met organisaties in de omgeving aan extra activiteiten voor de bewoners. Zo krijgen de bewoners bijvoorbeeld taallessen en kunnen zij deelnemen aan activiteiten van verenigingen in de buurt.

Ja, asielzoekers mogen onder bepaalde voorwaarden werken. Zo moeten de mensen minimaal 6 maanden in de asielprocedure zitten en moeten ze over een Burger Service Nummer beschikken. Ze mogen zelfs langer werken dan 24 weken per jaar, wat voorheen een beperking was. Voor betaald werk hebben de mensen een tewerkstellingsvergunning (TWS) nodig die hun werkgever kan aanvragen bij het UWV. Naast betaald werk mogen de mensen vrijwilligerswerk doen, hier hebben ze een vrijwilligersverklaring voor nodig. Daardoor kunnen ze werkervaring opdoen, de taal leren en in contact komen met Nederlanders. We verwachten dat er in onze kleinschalige opvang vooral vluchtelingen komen die al langer in Nederland zijn en dus mogen werken. 

Ja, de bewoners van de opvanglocatie mogen bezoek ontvangen. Dat mag tussen 8.00 en 22.00 uur

De opvanglocatie is geen openbare locatie. Bewoners kunnen wel vrij in- en uitlopen. 

We verwachten geen groot aantal kinderen in de opvanglocatie. De aanwezige kinderen gaan naar de bestaande basisscholen in onze gemeente.

De Gezondheids Zorg Asielzoekers (GZA) is verantwoordelijk voor de huisartsenzorg en de medische zorg binnen de opvanglocatie. Op de moederlocatie in Goes is een medische post. En met vragen over hun gezondheid kunnen bewoners 24 uur per dag bellen met een GZA-praktijklijn. 

Net als voor alle andere inwoners van Nederland is de GGD verantwoordelijk voor de publieke gezondheidszorg voor asielzoekers. Deze zorg omvat onder meer infectie-ziektepreventie en -bestrijding, gezondheidsvoorlichting en jeugdgezondheidszorg (JGZ). Ook voert de GGD bij aankomst in Nederland de verplichte controle op tuberculose uit, voor asielzoekers uit landen waar tbc veel voorkomt.

In opvanglocaties voor vluchtelingen zijn veel vrijwilligers actief. Daar is het COA erg blij mee. In deze nieuwe opvanglocatie kan dat waarschijnlijk ook. Als duidelijk is hoe u kunt helpen, laten we dat op deze website weten.

U kunt kleding en spullen het beste brengen naar algemene inzamelpunten, zoals van het Leger des Heils. Als er op de opvanglocatie kleding of spullen nodig zijn, dan regelt het COA dat met deze inzamelpunten. Breng dus geen kleding of spullen naar de opvanglocatie zelf. U leest hier meer over op www.coa.nl/nl/vrijwilligerswerk-en-donaties.